Brede inzet om Brabantse grondwatervoorraad te verbeteren
13 Brabantse (water)partijen hebben afgesproken intensiever samen te werken om de grondwatervoorraad in Brabant te verbeteren. Het doel van deze samenwerking is om meer water vast te houden, minder grondwater te gebruiken en bij droogte of wateroverlast sneller te kunnen reageren om schade en overlast te beperken. De afspraken die hierover zijn gemaakt, staan in het Grondwaterconvenant 2021-2027 dat op 15 december is ondertekend. Het is de eerste keer in Brabant dat zoveel partijen gecoördineerd en in deze omvang afspraken maken om de grondwaterbalans te herstellen.
Verminderen, aanvullen en vasthouden
De grondwatervoorraad in Brabant staat onder druk. Dat is zorgelijk en het is dus belangrijk dat er maatregelen genomen worden. Grondwater is nodig voor drinkwater, natuur, landbouw en industrie. Maar ook hebben we steeds vaker te maken met extreem droge periodes of met hevige regenval en wateroverlast. Om de balans te verbeteren tussen de hoeveelheid grondwater die we gebruiken en wat we aanvullen en vasthouden, zijn maatregelen nodig zodat ook toekomstige generaties kunnen beschikken over voldoende grondwater.
Grondwater is al het water dat in de grond zit. Grondwater is in meerdere lagen van de grond te vinden. Te veel onttrekken of te weinig aanvulling vanuit neerslag zorgt ervoor dat de grondwaterbalans verstoord raakt. Daardoor verdroogt de natuur, zoekt de landbouw naar beregeningsalternatieven en staat de voorraad waaruit drinkwater en industriewater wordt gewonnen, onder druk.
Gedeputeerde Hagar Roijackers als voorzitter van het Brabantse Grondwateroverleg hierover: "Ons grondwater is uit balans. Dat is een probleem dat alle partijen zien en ervaren. Het kan alleen worden opgelost als alle partijen samenwerken. Ieder vanuit zijn of haar eigen verantwoordelijkheid. Door afspraken te maken en meer dan tevoren kennis te delen kunnen we het probleem versneld aanpakken. Dat doen we door gebruik te maken van slimme en nieuwe oplossingen die goed zijn voor de grondwaterbalans in Brabant en daarmee goed zijn voor haar inwoners, de landbouw, natuur en bedrijven."
Het Grondwaterconvenant: herstellen en bewaken
Partijen realiseren zich dat grondwaterstanden structureel dalen, beeksystemen in droge perioden sneller droogvallen en er steeds vaker waterschaarste is. Partijen zijn ervan overtuigd met de afspraken uit dit convenant samen aan het verbeteren van de grondwaterbalans in Brabant te werken.
In het convenant maken partijen afspraken tot eind 2027 hoe de grondwaterbalans in Brabant te herstellen en te bewaken. Deze afspraken richten zich op vijf bouwstenen:
- Meer water vasthouden in het hele watersysteem en meer aanvoeren om uiteindelijk ook meer te infiltreren dan wel anders te benutten;
- Minder grondwater gebruiken inclusief minder verdampen;
- In de (toekomstige) ruimtelijke plannen meer sturen op water vasthouden en infiltreren en het beperken van het (regionaal) gebruik van grondwater;
- Innovatie- nieuwe uitdagingen vragen om nieuwe oplossingen;
- Afspraken over de samenwerking en wat partijen daarbij van elkaar verwachten.
Het Grondwaterconvenant is een van de afspraken die voortkomen uit het Regionaal Water- en Bodemprogramma dat op drie december jongstleden door Provinciale Staten is vastgesteld en de Waterbeheerprogramma’s van de waterschappen De Dommel, Aa en Maas en Brabantse Delta.
De 13 convenantspartijen zijn: Waterschap Aa en Maas, Waterschap Brabantse Delta, Waterschap De Dommel, ZLTO, Brabants Landschap, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer,
Brabantse Milieufederatie, Brabant Water, Provincie Noord-Brabant, Evides Waterbedrijf, Vereniging Industrie Water, BPG Vereniging landelijk Brabant.