Strijden tegen de watercrassula
In ons waterwingebied Halsteren (Brabantse Wal) zijn momenteel grote graafmachines aan het werk. Ze verwijderen dikke lagen van een felgroen plantje, dat de naam watercrassula heeft. Watercrassula is een erg agressieve exoot, die zich zowel op het land als in het water zeer snel uitbreidt.
De oorspronkelijke waterplanten worden verstikt in dichte matten van de watercrassula en vissen hebben nauwelijks ruimte om te zwemmen. De amfibieënpoelen in het waterwingebied zijn volledig overwoekerd door de exoot. Door de watercrassula weg te halen uit poelen en plassen krijgen de oorspronkelijke/inheemse waterplanten weer de ruimte. Dat is goed nieuws voor deze planten en de waterdieren. De werkzaamheden duren naar verwachting tot medio januari.
De natuur een handje helpen
Zijn die grote machines niet bezig om de natuur te vernielen? Melle van Overbeek en Jeroen Willemsen, beide coördinator terreinbeheer bij Evides Waterbedrijf, leggen uit dat het anders zit: “Het is inderdaad nogal een zwaar middel dat we hier inzetten. Helaas hebben we geen andere keus. Als er ook maar een klein stukje watercrassula achterblijft, dan krijgt het zeer snelgroeiende plantje in no-time weer de overhand en dat willen we voorkomen”. In Halsteren helpt Evides de natuur een handje door de watercrassula eerst op grote schaal te verwijderen en daarna natuurlijke concurrenten aan te planten. “Watercrassula zal in de toekomst zeker weer terugkomen, maar dan krijgt ‘ie in elk geval wat tegenwicht van inheemse plantensoorten zoals oeverkruid en moerashertshooi”, leggen Melle en Jeroen uit.
Deze manier van werken wordt de ecosysteemaanpak genoemd. Bij die aanpak wordt geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen, maar van de natuurlijke veerkracht van een ecosysteem. De nadruk ligt dan ook op het herstellen van die veerkracht, door gebruik te maken van de eigenschappen van inheemse plant- en diersoorten. De aanpak richt zich dus niet op het compleet uitroeien van invasieve exoten, maar op het in bedwang houden ervan.
Ecosysteemaanpak tegen ongewenste indringers
Samen met de stichting Bargerveen en de Bosgroep Zuid-Nederland probeert Evides de ecosysteemaanpak nu uit in de waterwingebieden Halsteren en Huijbergen. Niet alleen watercrassula wordt op die manier aangepakt, maar ook Amerikaanse vogelkers (een boom), zonnebaars (vis) en Japanse duizendknoop (plant), die veel schade aan gebouwen en funderingen kan veroorzaken. Voor de aanpak is een Europees project gestart, met de naam Resilias, dat verwijst naar de Engelse term voor veerkracht: “resilience”.
Aan het eind van het project zal het ecosysteem in Halsteren beter bestand zijn tegen de ongewenste indringers. Melle en Jeroen: “We gaan heel voorzichtig te werk. Zo hebben we de kwetsbare groeiplaatsen van koningsvaren en stekelbrem duidelijk gemarkeerd, om schade aan deze planten te voorkomen. Uiteindelijk hebben we die soorten namelijk keihard nodig om onze natuur veerkrachtig en toekomstbestendig te maken!”.
Wat zijn invasieve exoten
Overal in Nederland heeft de natuur last van ‘invasieve exoten’. Dit zijn planten en dieren die van nature niet in Nederland thuis horen en die zich razend snel kunnen vermeerderen, waardoor inheemse soorten in de verdrukking komen. Vaak zijn die exoten door de mens in de natuur achtergelaten in bijvoorbeeld tuinafval. En dan begint de verspreiding. Evides wil de exoten bestrijden en doet dit zonder daarbij bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Daarom doen we mee aan een Europees project dat onderzoekt hoe invasieve exoten op een natuurlijke manier kunnen worden bestreden.