De zoutwaterramp: hoe kon het gebeuren?
Door de toenmalige directeur van DWL, Blijker, werd gesteld dat de zoutwaterramp 1963 vooral een “opeenvolging en toevallig samenvallen van ongunstige meteorologische verschijnselen” was. Dit is niet onjuist, maar hierdoor wordt het ook niet duidelijker wat er precies was gebeurd. Uit een onderzoek in 1963 bleek het volgende.
Tussen september en december 1962 was er erg weinig regen gevallen in het stroomgebied van de Rijn, waardoor de rivier heel weinig water afvoerde. Op het moment dat het weer begon te regenen, begon het ook te vriezen. Hierdoor liep de waterafvoer nog verder terug, terwijl de maanden erna normaal de grootste afvoermaanden waren. Rond nieuwjaar was er heel veel drijfijs gevormd, waardoor de Rijn ook moeizaam het land kon binnenstromen. Een oosterstorm hield het zeewater op afstand, waardoor de Nieuwe Maas bij Rotterdam een stuk lager stond dan normaal. Op 21 januari draaide de wind, waardoor de rivieren landinwaarts juist met zeewater werden gevuld. Het zoutgehalte schoot toen enorm omhoog.
De DWL wilde hoe dan ook druk houden op het leidingnet, zodat er geen grondwater of rioolwater kon doordringen. Dit zorgde er wel voor dat het veel te zoute water in het leidingnet werd gepompt. Het water was schoon, maar ondrinkbaar.. Het zoute water was ondertussen al zover landinwaarts gestroomd, dat het tot Lekkerkerk (voorbij Rotterdam) reikte.
Op de eerste foto is ijs in de rivier te zien in Dordrecht in 1963. Dat de strenge winter en het vele ijs in de rivieren een rol speelde bij het zoutgehalte in het water was te lezen in kranten de dagen na de ramp, zoals te zien op de onderstaande foto.
Van toen naar nu
Via de Haringvlietsluizen kan, als deze dicht staan, het zoete water van het Haringvliet richting de Nieuwe Waterweg gestuurd worden. Daarmee kan het zoute water wat probeert binnen te komen terug naar zee gedrukt worde. Vanwege het Kierbesluit, dat wil zeggen dat de sluizen voor de vismigratie vaker op een kier staan, heeft Evides in 2014 haar innamepompstation wel verplaatst van Stellendam naar Stad aan ’t Haringvliet. De afspraak is dat het water daar zoet blijft.
Ook interessant voor u
De soep is niet te eten in Maassluis: lange perioden met slechte waterkwaliteit
Zoutwaterinvasie 1963 leidt tot nieuwe spaarbekkens in Biesbosch
Zout Drinkwater: 23 januari 1963
Nog meer verhalen lezen? Ga dan naar het overzicht.
Bekijk het overzicht